Orucun Türleri Ve Orucu Bozan, Bozmayan Şeyler Nelerdir?

ORUÇ

Oruç, İslam dininin beş şartından biri ve yılda bir ay, Ramazan ayında, Allah’a kulluk ve ibadet amacıyla, imsaktan akşama kadar, niyetlenerek bir şey yiyip içmekten ve orucu bozan başka şeylerden nefsi korumak suretiyle tutulur

Orucun Arap dilindeki karşılığı “savm” kelimesi olup, bu kelime “bir şeyden uzak durmak, kişinin kendini tutması ve engellemesi” manalarına gelmektedir.

KİMLERE FARZDIR?

Büluğa ermiş, aklı başında kadın ve erkek her Müslüman, Ramazanda oruç tutmak bir kulluk borcudur ve farz-ı ayndır. Yolcu ve hasta olanlara da oruç farzdır. Ancak Ramazanda tutmaları mecburi değildir.

ORUCUN FARZ TUTULMADIĞI DURUMLAR

1- Yolculuk(sonradan)

2- Hastalık(iyileşince veya fidye)

3- Gebelik ve çocuk emzirme-anne veya sütanne-(sonradan)

4- Yaşlılık(fidye verecek)

5- İkrah (zorlama)

6- Aşırı açlık ve susuzluk(sonradan)

7-Hayz ve nifas hali(sonradan)

8- Cihad (sonradan)

ORUCUN FARZLARI

1-Niyet etmek

2-Sahur ve iftar vaktini bilmek

3-Sahur iftar arası orucu bozan bir şey yapmamak

ORUCA NİYETİN VAKTİ: Oruca niyetin ilk vakti bir önceki günün akşam namazı vakinde başlar son vakit ramazan orucunda öğlen vaktine kadar; kaza, keffaret ve diğer oruçlarda ise son vakit imsak vaktidir.

FİDYE MİKTARI: Bir gün orucun fidyesi bir fıtır sadakası miktarıdır. Bu miktar ise bir kişinin bir günlük asgari miktarda yeme içme maliyetidir. Kişiye, yere ve zamana göre değişir.

ORUCUN TÜRLERİ

1- Farz Oruç: Ramazan ayı orucunun edası da, kazası da farzdır.

2- Vacib Oruç: Nafile olarak tutulan, sonradan bozulan orucun kazası ve adak orucu (adanan oruç)

3- Sünnet Oruç: Muharrem ayının 9 ve 10'uncu veya 10 ve 11'inci günleri oruç tutmak (Aşura Orucu), pazartesi ve perşembe günleri oruç tutmak, şevval ayında 6 gün oruç tutmak sünnettir.

4- Nafile Oruç: Yukarıda sayılan vakitler dışında, kerahet olmayan günlerde oruç tutmak ise nafiledir. Örneğin haram aylarda (muharrem, receb, zilkade ve zilhicce) Perşembe Cuma cumartesi oruç tutmak (900 senelik oruç tutmuş sevabı vardır.) Hz.Davud’un orucunu tutmak yani bir gün tutmak diğer gün tutmamak.

5- Tenzihen Mekruh Oruç: Ara vermeden yani, akşam iftar etmeden 2-3 gün peş-peşe oruç tutmak, orucu akşam tutmak, bütün sene -bayram dâhil- aralıksız oruç tutmak(Hz.Nuh(a.s) ın orucu), sadece aşura günü oruç tutmak, sadece Cuma veya sadece cumartesi günü oruç tutmak(Hz.Davud(a.s) ın orucu bu günlerden birine denk gelirse olmaz.), kadının kocasından izinsiz nafile oruç tutması, işçinin işverenden izinsiz işini aksatarak nafile oruç tutması da mekruhtur.

6-Tahrimen Mekruh Oruç: Ramazan bayramının birinci günü ile Kurban bayramının dört gününde oruç tutmak

BOZUP KAZA(1)+KEFFARET(60) GEREKTİRENLER

1- Gıda sayılabilecek şeyleri yemek, içmek, sigara, afyon gibi keyif veren maddeleri kullanmak, ağza giren yağmuru kasten yutmak, kar ve dolu gibi maddeleri bilerek yemek.

2- Cinsi münasebette bulunmak.

BOZUP SADECE SADECE KAZA GEREKTİRENLER

1- Çiğ pirinç, hamur, un ve bir defada çok miktarda tuz yemek (az tuz yenirse kefaret gerekir).

2- Pamuk, kagit yemek, çakil, tas, toprak gibi maddeleri yutmak,

3- Makata veya mesaneye ilaç vermek, genize gidecek şekilde buruna ilaç damlatmak, kulağa yağ damlatmak

4- Ağıza alınan suyu veya ağıza giren yağmur, kar gibi maddeleri hata ile yutmak,

5- Unutarak bir şey yedikten sonra, orucunun bozulduğunu zannederek yeyip içmek,

6- İmsak vaktinin gelmediğini veya iftar zamanının geldiğini zannederek, yanılıp bir şey yemek,

7- Eşine dokunma, öpme suretiyle inzal olmak (boşalmak),

8- Kendi arzusu ile dışarıdaki sigara dumanını içine çekmek,

9- Kendi arzusu ile ağız dolusu kusmak,

10-Dişler arasında kalan nohut büyüklüğündeki kırıntıyı yutmak (daha küçük olan kırıntı orucu bozmaz),

11- Deri altına, kasa veya damara yapılan her türlü ilaç ve aşılar,

12- Sakız çiğneyip suyunu yutmak,

13- Ramazan orucu dışında kalan diğer oruçları kasten bozmak.

ORUCU BOZMAYAN ŞEYLER

1- Unutarak bir şey yeyip içmek,

2- Çiçek aşısı gibi deri üzerinden yapılan aşılar,

3- Kan aldırmak (vücuda kan verilmesi ise orucu bozar ve kaza gerektirir),

4- Göze sürme çekmek veya ilaç damlatmak,

5- Kendiliğinden inzal olmak (boşalmak), cünüp olarak sabahlamak,

6- Banyo yaparken kulağa su kaçması,

7- Burundaki akıntıyı (sümüğü) boğaza çekip yutmak,

8- İstemeden ağza gelen kusmuğu yine istemeden geri yutmak,

9- Ağza tükürüğünü toplayıp yutmak (orucu bozmasa da mekruhtur),

10- Eşi ile öpüşmek,

11- Banyo yapmak (serinlemek amacıyla banyo yapılması mekruhtur)

12- Abdest alma gayesi dışında ağza su alıp çalkalamak.

ORUÇLU KİMSEYE MEKRUH OLAN HALLER

1 - Abdest veya gusulde ağıza ve buruna su çekerken suyu bol kullanıp ağızda tutmak mekruhtur.
2 - Oruçlu kimsenin pişen yemeğin tadına bakması (kötü huylu kocası olan kadınlar için bir mahzur yoktur .)
3 - Oruçlu kimsenin satın alacağı ya bal vs tadına bakması mekruhtur
4 - Evvelce çiğnenmiş bir sakızı çiğnemek mekruhtur (Erkekler için oruçlu değilken de sakız çiğnemek mekruhtur )
5 - Oruçlu kimsenin hareketini azalmak için soğuksu ile yakınması mekruhtur
6 - Oruçlu kimsenin zevcesıyle çıplak sarmaş dolaş olması mekruhtur
7 - Halsiz kalacak kadar kan aldırmak